​

​

     Znasz mit o Narcyzie?

​

     Mityczny Narcyz był pięknym młodym mężczyzną, w którym kochały się wszystkie dziewczęta, nimfy i boginie, jednak on nie był żadną zainteresowany.  Wszystkie odtrącał i wzgardzał ich miłością. Odrzucił także miłość nimfy Echo, która z rozpaczy znikała, aż został z niej tylko jękliwy głos - od jej imienia nazwany "echo".

     Niektóre wersje tego mitu mówią, że siostry odtrąconej nimfy Echo udały się do bogini Nemezis prosząc o karę dla Narcyza za odtrącenie Echo. Inne, że odtrącone dziewczęta  wznosiły modły do bogów o ukaranie Narcyza za jego oziębłość i obojętność za wzbudzaną przez siebie miłość.   

Ostatecznie Narcyz został skazany przez Nemezis lub bogów na życie bez ludzkiej miłości. Zakochał się we własnym odbiciu w wodzie gdy schylał się do rzeki. Nie mogąc dotknąć obiektu swej miłości  umarł z rozpaczy spragniony odpowiedzi od ukochanego z lustra wody.

      Podobnie jak mityczny Narcyz, dzisiejsi narcyzi kochają swoje odbicie w relacji z inną osobą. Podziw w oczach innych jest dla nich lustrem, w którym się przeglądają i może nie byłoby w tym nic złego gdyby nie fakt, że w relacji z narcyzem nie ma miejsca na nikogo oprócz narcyza.

​

Prawda jest taka, że wszyscy znajdujemy się gdzieś pomiędzy zupełną bezinteresownością z jednej strony, a arogancją i wielkością z drugiej. Zdrowy środek wykazuje silne poczucie siebie. Na drugim końcu leży socjopatia. Dlatego ważne jest aby odróżnić zdrowy narcyzm od niezdrowego narcyzmu i jeśli spotkamy kogoś z niezdrowym narcyzmem - socjopatę - uciekać, tak szybko i tak daleko jak to tylko możliwe.  

​

Dziś terminu "narcyzm" używamy, aby opisać kogoś, kto jest arogancki, wyniosły, samolubny i pozornie czarujący. Ten typ osobowości, możemy spotkać w różnych obszarach życia, zarówno jako mężczyznę jak i kobietę. Najczęściej dominują wśród polityków, celebrytów, aktorów, muzyków, menadżerów różnych szczebli… . Forma narcyzmu, jaki prezentują, może być od łagodnej - nawet społecznie korzystnej - po skrajnie toksyczną i patologiczną.  

​

Jeśli rozpatrywalibyśmy narcyzm na osi, to na zdrowym końcu są narcystyczne cechy, takie jak autorytet, nieposłuszeństwo i samowystarczalność, które są bardzo przydatne, jeśli chcesz wspiąć się po szczeblach drabiny korporacyjnej lub zostać super przedsiębiorcą. 

W części niezdrowej są takie cechy, jak przywileje, ekshibicjonizm i wyzysk, które mogą utrudniać utrzymywanie bliskich relacji przez dłuższy czas. 

​

​

​

​

  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Jak te cechy widzi narcyz?

​

Przywileje - narcyz ​​postrzega siebie jako osobę zasługującą na specjalne traktowanie i dodatkowe prawa, których inni nie otrzymują. 

Ekshibicjonizm  - ​​lubi się popisywać, często w niewłaściwy sposób. 

Wyzysk - wykorzystuje innych ludzi do osiągania własnych celów lub zaspokajania własnych potrzeb, zamiast postrzegać te osoby jako z natury wartościowe.

    Te cechy mogą wyjaśniać, dlaczego ludzie w związkach z narcyzami często nie czują się zauważani ani szanowani.

 

 

 Pierwsze spotkanie z narcyzem zazwyczaj jest oszałamiające. Wiele osób opisuje je jak grom z jasnego nieba, niesamowity magnetyzm, ogromne przyciąganie. Narcyz to osoba, która jak nikt potrafi uwieść atrakcyjnym wyglądem, dowcipem, elokwencją, inteligencją  czy sposobem bycia. Jeśli postanowi Cie zdobyć, masz marne szanse, aby się przed tym obronić. Zrobi wszystko, aby osiągnąć cel, a będzie przy tym tak olśniewający, że nawet nie zauważysz gdy Cię wciągnie w gorący romans, jak z filmu, po czym równie szybko  pożre i wypluje, gdy już się Tobą znudzi.

     Jeśli jesteś osobą atrakcyjna, ale niepewną siebie lub jesteś typem „dawcy” w związku to stanowisz idealny cel dla narcyza. 

 

Uważaj! 

Jeśli, w relacji z nowo poznanym partnerem, masz wrażenie, że coś jest zbyt piękne, aby było prawdziwe, to tak właśni jest. Zapewniam Cię, że nie jest to osoba, z którą chcesz ułożyć sobie życie, chyba, że jesteś fanem intensywnych skoków emocji jak na rolerkosterze w parku rozrywki - od ekstazy, po głęboką rozpacz.

Jeśli uznasz, że ten „cudowny” partner, z którym zaczynasz związek to narcyz uciekaj, tak szybko i tak daleko jak to  możliwe, inaczej utkniesz w samobójczym cyklu poczucia winy, złości, obwiniania siebie oraz emocjonalnej i fizycznej traumy. Najlepiej spal za sobą wszelkie mosty, zablokuj kontakt w połączeniach telefonicznych i wiadomościach… Jeśli zostawisz choć najmniejszą furtkę, przez którą może się prześlizgnąć, narcyz ponownie Cię zmanipuluje i oczaruje po czym znowu ruszy na łowy nowej ofiary. A jeśli nie będzie Cię już potrzebował...  wtedy porzuci Cię bez żalu. Narcyz zazwyczaj nie widzi potrzeby, dla której miałby się zmieniać. Nie twierdze, że to nie jest możliwe jednak z całą pewnością bardzo trudne dla narcyza.

 

Jeśli Twoja relacja z narcyzem z jakiś powodów uniemożliwia Ci ucieczkę od niego, na przykład Twój rodzic ma narcystyczny typu osobowości, nauczy się jak sobie radzić w kontakcie z narcyzem. 

  

​

6 sygnałów, które mogą świadczyć, że spotykasz się z narcyzem

​

1. Nie wszystko złoto co się świeci...

 

     Dla narcyza bardzo ważne są powierzchowne aspekty życia, takie jak status, waga i fizyczne piękno. Ta płytkość i powierzchowność jest dla niech dużo ważniejsza niż głębsze wartości. Narcyzi mają potrzebę zawsze dobrze wyglądać. Ich szafa jest  pełną najnowszych kszyków mody i ubrań na każdą okazję, dbają o nienaganny manicure i pedicure lub spędzania dużo czasu na siłowni, budując mięśnie i rzeźbiąc ciało. Mają doskonały makijaż albo prezentują kuszący dekolt lub szczycą się muskularnym ciałem. Zazwyczaj są to osoby ocenione jako bardziej atrakcyjne fizycznie. Narcyz dba o to żeby dobrze się prezentować, ale niekoniecznie dobrze współgraj z innymi ludzmi. 

     Jeśli patrząc na kogoś przychodzi Ci do głowy, że ten ktoś może być narcyzem, to prawdopodobnie tak jest!

     W jednym z badań (1) naukowcy poprosili uczestników o wypełnienie skali mierzącej narcyzm, a następnie sfotografowali te osoby. Obserwatorzy, którzy nie znali uczestników badania ani ich wyniku na skali narcyzmu, byli w stanie zidentyfikować osoby bardziej narcystyczne na podstawie samych zdjęć!

      Uważaj, bo ten wysoki i obłędnie przystojny facet, który kupuje Ci drinka, lub ta zjawiskowa kobieta z kuszącym dekoltem,  która zalotnie uśmiecha się do Ciebie, może być wilkiem, to znaczy narcyzem w owczej skórze!

​

​

2. Narcyzi to poszukiwacze wrażeń.

 

     Wielu narcyzów uwielbia ryzyko. Nie lubią zasad i nudzą się rutyną. Szukają emocji i wyzwań, zarówno w swojej pracy jak i  związkach intymnych, seksualności, aktywności fizycznej… Wielu narcyzów uwielbia podróżować i zapewniać sobie nowe, „specjalne” doświadczenia. Lubią otaczać się i posiadać piękne rzeczy (w tym prawdopodobnie Ciebie). Mogą to być kolekcjonerzy wina lub dzieł sztuki, sportowcy, prawnicy o dużej władzy, handlarze obligacjami, modelki lub chirurdzy... Wielu narcyzów jest przedsiębiorcami odnoszącymi sukcesy zarówno dlatego, że lubią zdobywać i zwyciężać, jak i dlatego, że uważają za sensowne budowanie swego rodzaju imperium.

     Badania pokazują, że narcyzy poszukują większej różnorodności w swoim życiu seksualnym. 

Narcyz traci zainteresowanie, gdy wzrasta oczekiwanie na intymność lub gdy wygrywa w swoją grę. Wielu ma problemy z utrzymaniem związku przez ponad sześć miesięcy do kilku lat. Przedkładają władzę nad intymność i nie znoszą wrażliwości, którą uważają za słabość. (2.) Aby zachować kontrolę, unikają bliskości i preferują dominację i wyższość nad innymi. Takie rozgrywanie zapewnia im idealną równowagę. Spełniają własne potrzeby,  pozostawiając jednocześnie otwarte opcje flirtowania lub umawiania się z wieloma partnerami (3), Pociągają ich narkotyki i alkohol. Lubią też dramatyzm oraz intensywność i nienawidzą być ignorowani.

​

​

3. Wszystko o nich i dla nich.

 

Narcyzy są tak zajęci sobą, swoimi celami i satysfakcją, że rzadko lub nigdy nie skupiają się na Tobie. Kiedy narcyz spotyka Cię po raz pierwszy i jesteś postrzegany jako nagroda, może obdarzyć Cię uwagą, komplementami, prezentami zaproszeniami do wyjątkowych miejsc czy drogich restauracji. Ale kiedy wie, że Cię zdobył, przestajesz być dla niego (lub dla niej) nowym, błyszczącym przedmiotem, a oni szybko się nudzą. Mogą być kobieciarzami lub łowczyniami, które nieustannie szukają bardziej atrakcyjnego i interesującego partnera. Kogoś, kto według nich jest ich naprawdę wart. Mogą mieć problemy z zaangażowaniem i nie chcieć ograniczać swoich możliwości. Albo mogą wprowadzić się do Ciebie, ale potem oczekiwać, że wykonasz wszystkie rutynowe, brudne lub niewdzięczne prace domowe i będą narzekać, że nie wykonujesz ich wystarczająco dobrze. Po latach prób zadowolenia narcyza lub spełnienia jego rygorystycznych standardów wielu partnerów rezygnuje z trudnej relacji z narcyzem i odchodzi.

​

​

4. Narcyza nie interesuje jak się czujesz.

 

Istnieją dwa sposoby, aby wczuć się w emocje i doświadczenia innej osoby. 

Empatia poznawcza oznacza, że ​​rozumiesz, co czują inni w sposób intelektualny. Posiadasz zdolność przejęcia sposobu myślenia drugiej osoby i potrafisz patrzeć na  rzeczywistości z jej perspektywy. 

Empatia emocjonalna oznacza, że ​​możesz postawić się na miejscu drugiej osoby, dogłębnie zrozumieć, jak się czuje i okazywać jej troskę i współczucie. Osoby z empatią emocjonalną rozumieją, co jest przyczyną uczuć drugiej osoby (radość, złość, ból…) potrafią je sobie wyobrazić, umieją też współodczuwać te emocje.

 

Niektóre badania pokazują, że jeśli poprosisz narcyza, aby postawił się na Twoim miejscu (wszedł w Twoje buty) i spojrzał na problem z Twojej perspektywy, to jest w stanie zrozumieć, co czujesz, chociaż nie jest to naturalna zdolność narcyza. Z drugiej strony narcyz bardzo słabo radzi sobie z empatią emocjonalną. Jeśli jesteś zraniony i zły, z ważnych powodów, i próbujesz to wytłumaczyć narcyzowi, to ten może po prostu odejść, udawać, że nie słyszy, lub stać się wściekłym i defensywnym, a jeśli kiedykolwiek byłeś świadkiem wściekłości narcyza to wiesz, że nie jest to przyjemny obrazek!  Jeśli jesteś zdenerwowany z powodów, które nie dotyczą narcyza, to  prawdopodobnie powie Ci, żebyś się z tym pogodził, że przesadzasz lub, że nie rozumie, dlaczego wpadłeś w tę sytuację.

     To nie do końca tak, że narcyz to psychopata, który nie odczuwa empatii. Raczej empatia jest u narcyz jak nieużywany mięsień - niby jest, ale i tak bezużyteczny, a narcyz nie ma potrzeby go ćwiczyć.

     Narcyz może mieć mózg, który jest mniej zdolny do wczuwania się w Twoje emocje, potrzeby czy smutki. Kilka badań (4.) nad mózgiem wykazało, że narcyzy mają mniej istoty szarej w lewej, przedniej części wyspowej mózgu - tej, która związana jest z odczuwaniem empatii i współczuciem.

​

​

5. Narcyz nigdy nie bierze odpowiedzialności.

 

     Narcyz jest ekspertem w unikaniu odpowiedzialności za swoje bolesne, zaniedbujące lub wręcz złośliwe zachowanie. Niektóre teorie psychologiczne sugerują, że narcyz konstruuje „fałszywe ja”,  aby bronić się przed ukrytym poczuciem wstydu i bezbronności.  Takie narcyzie "ja" mówi mu - jesteś lepszy od innych więc możesz i należy Ci się więcej.

     Wielu narcyzów wychowywało się domach, w których miłość, pochwały i uwagę zwracano wyłącznie za doskonałe wyniki. Rodzice pragnęli aby ich dziecko było "świetne", a jeśli nie spełniało oczekiwań słyszało słowa krytyki, lub było pozostawione samo sobie bez uwagi i miłości rodzica. To jak rodzice postrzegają dziecko i jak się do niego odnoszą stanowi podstawę tego, co staje się jego własnym „krytycznym głosem wewnętrznym”. Jeśli dziecko czuje się zaniedbane lub niezauważane przez rodzica (często także narcystycznego) może stać się zależne od fantazji o tym jakie jest  wyjątkowe. Tę iluzję muszą później podtrzymywać inni. Dlatego narcyz potrzebuje zachwytów otoczenia pod swoim adresem, a wszelkie oskarżenia i krytyka o niedoskonałość jest przez narcyza bardzo dotkliwie i osobiście odczuwana.

​

​

6. Słowa nic nie znaczą.

                                              Narcyz może mówić, że troszczy się o Ciebie lub przepraszać za złe zachowanie i obiecywać 

poprawę, ale...  Niezmiennie postępuje w ten sam raniący sposób. Może to wynikać z jego trudności w kontrolowaniu własnych impulsów (5.).                                    

     Niektóre badania mózgu narcyza  wskazują na ubytki w tych obszarach mózgu, które odpowiadają za regulację negatywnych emocji i kontrolowanie impulsów. Dlatego, chociaż narcyz może mieć dobre intencje i może starać się być konsekwentny to 

ostatecznie rozpraszają go rzeczy, które są dla niego bardziej satysfakcjonujące i odpowiadają jego potrzebom.

​

Artykuł napisany na podstawie 

https://www.psychologytoday.com/us/blog/the-mindful-self-express/201509/6-ways-tell-if-you-re-dating-narcissist